معمولا خاک که زیستگاه اصلی رشد تمامی گیاهان است, به تنهایی قادر نیست تمامی نیازهای غذایی گیاهان را تامین نماید. به همین دلیل برای تقویت خاک و تولید محصولاتی با کیفیت از انواع کودها استفاده می کنند. گیاهان برای رشد به سه عنصر اصلی یعنی نیتروژن, پتاسیم و فسفر نیاز دارند.
نیتروژن با تحریک تولید کلروفیل, به رشد برگ گیاه کمک می کند, عنصر فسفر به رشد بهتر ریشه, ساقه, شکوفه ها و میوه ها کمک می کند و عنصر پتاسیم نیز به فراوری گیاهان کمک زیادی می کند. ترکیب این عناصر در تمامی کودها یافت می شود.
استفاده از کود برای رشد گیاهان چه اهمیتی دارد؟
تمامی گیاهان قادر نیستند به مواد غذایی داخل خاک دسترسی پیدا کنند و خاک نیز نمی تواند به تنهایی پاسخگوی تمامی نیازهای غذایی گیاهان باشد. قبل از استفاده از کودها باید حتما خاک را آزمایش کنیم تا به نیازهای آن پی برده و بتوانیم کود مناسبی را به میزان لازم تهیه کنیم.اگر بیش از اندازه از کود استفاده کنید, گیاهان شما آسیب جدی خواهند دید و محیط زیست نیز به خطر می افتد.
چگونه کود مناسبی را برای گیاهان انتخاب کنیم؟
به طور کلی کودها به دو دسته کودهای گرانولار و محلول در آب تقسیم می شوند. هر کدام از این کودها دارای یک سری ویژگی های خاص هستند و مزایای و معایبی دارند. کود گرانولار یا دانه ای یک کود آهسته رهش است که مواد غذایی را به آرامی به گیاه می رساند ولی دوام زیادی دارد. این نوع کود در ابتدا باید توسط آب تجزیه شود و سپس گیاه از آن استفاده نماید.
کودهای محلول در آب, کودهای سریع رهشی هستند که در آب به سرعت عمل می کنند ولی دوام کمتری دارند. یعنی بارها باید از این نوع کود استفاده کنید تا به نتیجه ی مطلوب برسید.
هر کدام از کودهای گرانولار و محلول در آب, اثر گذاری خاص خود را دارند و شما می توانید از هر یک برای بهبود رشد گیاهان ومحصولات خود استفاده نمایید.
توصیه می کنیم روزهای بارانی و روزهایی که باد می وزد از کوددهی گیاهان خودداری کنید. در واقع استفاده از کود در این روزها باعث کاهش اثر گذاری کود شده یا کلا خاصیت آن را از بین می برد.
هنگامی که از کود گرانولار استفاده می کنید, دقت داشته باشید که باید به ضربه ای کود را از برگ گیاهان پاک کنید تا دچار سوختگی نشوند. همچنین از این کود در زمان هایی که خاک بسیار خشک است استفاده نکنید و بعد از کوددهی به گیاهان زمین را آبیاری کنید تا گیاه دچار هیچ نوع سوختگی نشود.
زمان مناسب برای کوددهی به گیاهان
شما با انجام آزمایش خاک می توانید به میزان اسیدیته خاک, درصد مواد غذایی, زمان افزودن کودها و…. پی ببرید. استفاده از کود به میزان زیاد, به گیاهان و محصولات و همچنین محیط زیست آسیب زیادی می رساند. زمان مناسب برای کوددهی به گیاهان در فصل بهار و پاییز است تا به رشد بهتر و بیشتر گیاهان کمک کند.
گیاهان با قرار گرفتن در معرض هوای سرد و انواع آفت ها و حشرات, دچار آسیب می شوند. در این مواقع برای بهبود حال گیاهان باید به میزان مناسبی از کودها استفاده نمایید.
برای تعیین زمان کوددهی به درختان, می توان به سن آنها نیز توجه کرد. مثلا کوددهی در سال های اول و دوم کاشت درختان, باعث رشد بالای درختان می شود و کوددهی در سال های بعد نیز برای افزایش محصولات و میوه های درختان بسیار مفید است. استفاده از کودهای آهسته رهش برای این درختان مناسب است.
زمان مناسب کوددهی به درختان میوه, اوایل بهار و اواخر فصل زمستان قبل از شکوفه دهی است. نکته ی قابل توجه این است که اگر در زمان مناسبی گیاهان و درختان را کود ندهید, ممکن است گیاه نابود شود یا آسیب جدی ببیند. چرا که گیاهانی که در زمان مناسب کوددهی نمی شوند, از مواد غذایی ذخیره خود استفاده می کنند و در نهایت رشد ضعیفی خواهند داشت.
میزان مناسب استفاده از کود برای گیاهان
همانطور که گفتیم اگر بیش از اندازه از کود استفاده کنیم, شاهد اثرات بسیار بدی بر روی گیاهان خاک و محیط زیست خواهیم بود. معمولا استفاده زیاد از کودها ریشه گیاه را می سوزاند و گیاه را به طور کامل نابود می کند. کود اضافی در اثر آبدهی و شسته شدن خاک به صورت نمک در خاک باقی مانده و باعث شور شدن یا سمی شدن خاک می شود.
گیاهان در مراحل مختلف رشد خود به میزان مناسبی از کودها نیاز دارند. هر گیاه با توجه به نیازهایی که دارد, باید از کود مناسب به میزان لازم در هر دوره رشد خود استفاده کند.
استفاده از کودها به میزان کم نیز اثرات بدی را بر رشد گیاه می گذارد. در این مواقع گیاه نمی تواند به مواد غذایی مورد نیاز خود به میزان کافی دسترسی داشته باشد, بنابراین از مواد موجود در خود استفاده می کند و رشد ضعیفی خواهد داشت و حتی ممکن است پژمرده شود.
بنابراین استفاده از کود مناسب به میزان لازم, امری حیاتی در رشد و پرورش تمامی گیاهان است.
نتیجه گیری نهایی
در این مقاله به یکی از مسائل بسیار مهم برای بهبود عملکرد خاک و رشد بهتر و بیشتر گیاهان پرداختیم. استفاده از یک کود مناسب در زمان درست و به اندازه کافی می تواند تا حد زیادی به کشاورزان و باغداران در جهت تولید محصولات با کیفیت کمک کند. اگر شما نیز برای گیاهان و محصولات خود می خواهید از کود استفاده کنید لازم است تا مقدار لازم و زمان مناسب استفاده از آن کود را بدانید.
برای کسب این اطلاعات می توانید به کارشناسان مربوطه مراجعه کنید یا این مطلب را تا انتها مطالعه فرمایید.